Eén erf

januari 2023

Op dat moment sta ik buiten op het erf bij de platte wagen, die ik gebruik als werktafel. Ik pak het oude brood uit van bakker Breimer. Een heerlijk werkje, waarbij je je gedachten de vrije loop kan laten. Ik hoor ergens een Grutto, och jongen, wat mis ik die beesten. De zon schijnt, een graad of 23, geen wind, Jaap heeft het naar zijn zin.

Opeens hoor ik achter mij het geluid van twee vechtende katten. Niet zomaar stoeiend, heel serieus vechtend. Ze rollendebolder bijtend en schreeuwend langs mij heen, de pluizen vliegen in het rond. Ze snerpen, krijsen en gruwen. Met een bam vliegt de kluwen vechtende katten vlakbij tegen de schuur aan te klauwen. Deze twee hebben echt ruzie.

Ik zie naast mij een kip in volle vaart op deze hitsige kattenkluwen afrennen. Hij springt er, met gestrekte poten vooruit, middenin en jaagt de katten uit elkaar. Huppakee, ophouden en wegwezen. De ruzie is per direct voorbij en de katten rennen allebei dezelfde kant op. Einde ruzie. Verderop zit onze bonte kat rustig toe te kijken, maar ook deze wordt weggestuurd door onze spiderman kip. Schiet op, jij ook opgesodemieterd. Ook deze bonte kat vliegt weg. Rust weergekeerd.

Ik kan weer brood uitpakkend, in de vrije loop nadenken, maar, dat ‘vrije’ kan je wel vergeten. Hoe durft een kip in een krijsende, vechtende kluwen kat te duiken? Wat riskeerde de kip om in te grijpen? Wat motiveerde hem om in te grijpen? Wie is hier de baas op het erf?

We hebben eerder gezien hoe een gans twee vechtende hanen uit elkaar jaagt, of hoe een koe ingrijpt als twee kalkoenen elkaar te lijf gaan. Maar dan nog blijft vooral die laatste vraag mij bezighouden; wie is hier de baas?

Natuurlijk denk ik gelijk aan mezelf. Wie anders? Maar mocht het zijn dat de varkens vinden dat het maar eens uit moet zijn met Jaap, dan weet ik zeker dat zij de baas zijn en u het verder moet doen met enkel mijn verscheurde kleren en uitgespuugde tandjes, kiezen en nagels, want die vreten ze niet.

Mijn antwoord: Respect is hier de baas. Puur respect voor alles hier op het erf, wat leeft en groeit. Respect van ieder dier naar ieder dier om zichzelf te zijn. Varken, kip, kat en Jaap. Ruimte, zoveel mogelijk, comfort en altijd genoeg voer. Toch is het allerbelangrijkste het intrinsieke respect voor ieder ander dier. Dat heeft ieder levend wezen, ook de mens, volgens mij van nature. Tot er een paar echt ruzie hebben. Respectloos naar elkaar, dus … Dat wil niemand op het erf. Het hele erf met alle beesten, bekijken in de eerste persoon meervoud; Wij – leven- op dit erf- met z’n allen- samen!

Stel je voor, de aarde als één groot erf.